Klawisze Varella Drauzio

Więzienie funkcjonuje według własnego kodeksu postępowania, któremu podlegają wszyscy przebywający za jego murami. Z jednej strony krat osadzeni, często w nieludzkich warunkach, przeludnionych celach, zapomniani przez władze. Z drugiej - funkcjonariusze zobowiązani do ich nadzorowania.Drauzio Varella ukazuje więzienną codzienność z perspektywy tych drugich - klawiszy, nieszanowanych zarówno przez więźniów, jak i przez policję. Ludzi, którzy niejednokrotnie tylko tym różnią się od skazanych, że wolno im co dzień wychodzić na wolność.Więzienne rebelie, nielojalni współpracownicy, solidarność, egoizm, akty tchórzostwa i bohaterstwa. Varella, naoczny świadek dziesiątek więziennych wydarzeń i przyjaciel wielu strażników karnych, zdaje czytelnikowi bezpośrednią i wstrząsającą relację z tego, jak funkcją brazylijskie zakłady penitencjarne. W Carandiru klawisz i bandyta pochodzą z tych samych dzielnic nędzy. Klawisz, tak jak osadzony, walczy, by przeżyć. W razie buntu policja z karabinami i psami nie zada sobie trudu, by odróżnić go od bandyty. Klawisz zarabia źle. Jeśli zechce dorobić, szmuglując dragi - stanie po drugiej stronie krat.Prędzej wielbłąd przejdzie przez dziurkę od klucza, niż trafi tu bogaty. Ale przez lata przychodzi tu lekarz - wolontariusz. Drauzio Varella.Klawisz to jego druga po Ostatnim kręgu część trylogii więziennej. Po lekturze zastanawiam się tylko: jak zrobić tyle wartościowych rzeczy w życiu? Jak zrobić je tak dobrze? I jak jeszcze tak dobrze o nich napisać? Aleksandra Szyłło, Gazeta WyborczaKlawisze to powrót do tematu, który Varellę fascynuje - do więziennej codzienności, tym razem relacjonowanej nie przez więźniów, lecz przez ludzi zobowiązanych do utrzymywania porządku za kratami. Nahima Maciel, Correio BrazilienseCiągłe obcowanie z przemocą, zarówno wśród więźniów mających na koncie drobne wykroczenia, jak i tych skazanych za gwałty i morderstwa, kształtuje charakter strażników więziennych, nierzadko czyniąc ich specjalistami od psychologii i relacji społecznych. [...] Varella opowiada też o ich dramatach, gdy więzienna przemoc wykoślawia życie prywatne - niektórzy pogrążają się w alkoholizmie albo dopuszczają cudzołóstwa, próbując odreagować nieustanny stres towarzyszący im w pracy. Ubiratan Brasil, O Estado de Sao PauloRozgłos, jaki wywołała książka Ostatni krąg, sprawił, że Varella postanowił nigdy więcej nie pisać o brazylijskim więziennictwie. Zmienił jednak zdanie dzięki opowieści usłyszanej przy knajpianym stoliku podczas jednego ze spotkań pracowników zlikwidowanego więzienia Carandiru w Sao Paulo. To barowe zgromadzenie, zwane przez uczestników radą wódkownictwa, zainspirowało autora do rozwinięcia opowieści o największym więzieniu Ameryki Łacińskiej. Druga część, Klawisze, oddaje głos strażnikom, zaś planowana trzecia, Prisoneiras [Więźniarki], ma stanowić relację z sześcioletniej pracy lekarskiej autora w stanowym więzieniu kobiecym. Marcia Abos, O GloboCzarne 2016, ISBN: 9788380493360, 133x215, 224 s., oprawa twardaKlawisze Varella Drauzio