Sztuka - percepcja - język Sfera wizualna w poezji i prozie Mirona Białoszewskiego Anna Śliwa

W publikacji zaproponowano nowe multidyscyplinarne spojrzenie na poezję i prozę Mirona Białoszewskiego. Głównym celem dociekań uczyniono problem widzenia i wizualności w twórczości autora Rozkurzu. Autorka zbadała wizualność potencjalnie tkwiącą w języku. Podkreśliła rolę jaką przy pisaniu Ballad rzeszowskich odegrał partner pisarza - Leszek Soliński historyk sztuki i malarz. Książka odsłania mało znany praktycznie do tej pory nie badany problem percepcji dzieł sztuki w prozie Białoszewskiego. Ostatni rozdział ukazuje ambiwalentny stosunek pisarza do wizualności. Wzrok pozwala bowiem na bezinteresowny zachwyt światem i sztuką z drugiej jednak strony okazuje się wcale nie najszlachetniejszym ze zmysłów ale chamskim zachłannym pochłaniającym wszystko bez szczególnego wyboru. Widzenie pojmowane jako konsumowanie na chama można odczytywać jako metaforę w której Białoszewski zawarł projekt własnej twórczości. Świadomie balansując na granicy pisarz sytuował swoje postrzeganie i wyrażanie świata pomiędzy uchem a okiem wzrokiem a niewidzeniem kontemplacją i konsumpcją wreszcie życiem a sztuką. Anna Śliwa jest interpretatorką wyśmienitą. Jej objaśnienia zaskakują nie ryzykownymi hipotezami lecz oczywistościami które wcześniej uchodziły uwadze. Nie daje się omamić żadnym stereotypom nie tylko tym związanym bezpośrednio z interpretacją Białoszewskiego. Pozostaje czujna także wówczas gdy dotyka tematów bardziej ogólnych nasuwających piszącemu gotowe formuły. Praca Anny Śliwy chociaż świetnie spełnia wszystkie warunki rozprawy doktorskiej nie przypomina typowych rozpraw. Czułość autorki wobec swego tematu wyraziła się nie tylko w drobiazgowych poszukiwaniach archiwalnych opanowaniu bogatego stanu badań i uważnym przyjrzeniu się interpretowanym materiałom ale również w organizowaniu własnego tekstu. To jest praca osoby rozmiłowanej w tym co robi. I ta fascynacja udziela się czytelnikowi w każdym razie temu czytelnikowi który podjął się recenzowania tego bardzo udanego studium. Fragment recenzji Zdzisława Łapińskiego UNIVERSITAS 2013, ISBN: 978-83-242-2274-2, 135x205, 254 s., oprawa miękka Sztuka - percepcja - język Sfera wizualna w poezji i prozie Mirona Białoszewskiego Anna Śliwa